مسئله‌ای که این روزها ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده، موضوع آلودگی هواست. موضوع هوای آلوده در جهان که بیشتر در شهرهای بزرگ نمود پیدا کرده، امروزه به بحث اصلی حوزه صنعت و محیط‌زیست تبدیل شده است.
گفته می‌شود یکی از علل این امر مربوط به استاندارد نبودن قطعات صنعت خودروسازی در داخل کشور است. طرح این نظر در مورد قطعه‌سازی که بر اساس استاندارد خودروساز کار را به اتمام می‌رساند و بعد از تایید استانداردهای لازم به‌وسیله آن به تولید انبوه می‌پردازد، جای پرسش دارد اما بعضی دیگر معتقد هستند آلودگی بیشتر به تفکر و سلیقه‌ای عمل کردن مدیران این امر برمی‌گردد تا عوامل فنی چون قطعه‌سازی.
قطعه با مشخصات فنی-مهندسی
در همین زمینه «رضا رضایی» فعال حوزه قطعه‌سازی به روزآمد نبودن خودروها به ویژه در قسمت موتور و اجزای مربوط به سوخت اشاره کرد و گفت: بخشی از این مسئله به کیفیت خودروها برمی‌گردد؛ با وجود کیفیت بهتر موتورهای ساخته شده امروز، به نسبت موتورهایی که در گذشته تولید و وارد بازار صنعت خودروسازی می‌شد، این مشکل همچنان وجود دارد. بنابراین آلودگی هوا به طور مطلق مربوط به موتورهای امروز نیست. وی افزود: چرخه سوخت در این موتورها به صورت کامل انجام می‌شود و کاتالیست‌های تهویه شده در اگزوز (کنترل میزان خروجی گازهای سمی بنزین خودرو) از آلودگی‌هایی که ممکن است از این امر ناشی شوند، جلوگیری می‌کند اما متاسفانه بعضی افراد اقدام به برداشتن کاتالیست‌ها می‌کنند که مقوله‌ای جداست و به فرهنگ غلط جامعه برمی‌گردد. رضایی در ادامه به تلاش موتورسازان برای بهبود کیفیت تولیدات اشاره کرد و گفت: موتورسازان با جدیت برای بهبود ساخت موتورها نسبت به گذشته در حال فعالیت هستند که به طور قطع کار بسیار بهتر شده است اما اگر بخواهیم در میزان آلودگی این مورتورها در مقایسه با موتورهایی که در دنیا ساخته می‌شود قضاوت کنیم، موضوع متفاوت می‌شود. بی‌شک آلودگی امروز هوا به عوامل مختلفی برمی‌گردد و خودروسازان به تنهایی مقصر نیستند. در این میان باید به سراغ ساخت موتورهایی رفت که امروزه به جای تاکسی‌ها در حال حمل‌ونقل مسافر هستند و آلودگی آنها در مقایسه با خودروها ۱۰ برابر بیشتر است. این قطعه‌ساز در ادامه تاکید کرد: در بحث قطعه‌سازی یا مشخصات فنی-مهندسی، مولفه‌هایی لازم بوده و قطعه‌ساز موظف است کار را با توجه به مشخصات فنی-مهندسی و استانداردی که از سوی خودروساز به وی داده می‌شود، تحویل دهد و بر این اساس قطعه‌ساز سعی دارد تمام الزامات مهندسی و انتظارات مصرف‌کننده را تامین کند. وی با بیان اینکه وقتی قطعه مورد نظر تایید شد، تولید انبوه آن آغاز می‌شود که در نتیجه هر موضوعی که در بحث قطعه‌سازی وجود دارد، همان امری خواهد بود که خودروساز از قطعه‌ساز خواسته است، تصریح کرد: باید بپذیریم خودروهای تولید امروز مربوط به ۲ دهه گذشته بوده و مشکل آن نیز به تحریم‌هایی برمی‌گردد که به کشور تحمیل شده است. خودروساز می‌توانست بهتر از شرایط فعلی کار کند اما شرایط به گونه‌ای دیگر رقم خورد. رضایی یادآور شد: امروز ادعا داریم با استاندارد یورو۴ خودرو تولید می‌کنیم که شاید یک نسل عقب‌تر از دنیا باشد. در مجموع صنعت قطعه‌سازی مصمم است با تمام تحریم‌ها و تهدیدها به استانداردهای جهانی نزدیک شود و نقشی که در آلودگی هوا دارد را از بین ببرد.
عملکرد سلیقه‌ای مسئولان
در همین حال علی‌اکبر جوانروح، عضو انجمن قطعه‌سازان با بیان اینکه آلودگی هوا مقوله‌ای جدا از صنعت خودروسازی است اظهار کرد: آلودگی هوا ناشی از خودرو نیست زیرا تمام خودروها مجهز به کاتالیست هستند؛ ضمن اینکه خودروهایی که قدیمی هستند نیز این قابلیت را دارند که کاتالیست روی آنها نصب شود. وی گفت: در بحث آلودگی باید دید مصرف سوخت کجاست که منبع آلودگی محسوب می‌شود. عضو انجمن قطعه‌سازان در این باره به نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌های کشور اشاره کرد و گفت: نیروگاه‌های کشور ۵۰درصد سوخت مصرفی کشور را شامل می‌شوند، ۲۰درصد مربوط به کل صنایع است و ۳۰ درصد در خودروهاست. در نتیجه بیشترین مصرف در نیروهاست اما برای جلوگیری از آلودگی هوا روش‌هایی وجود دارد که متاسفانه به دلیل سلیقه‌ای عمل کردن برخی مسئولان و کارشناسان، این مشکل به یک معضل تبدیل شده است. در حالی که این صنعت در تمام دنیا در حال فعالیت است اما مشکل ایران را ندارند، بنابراین اصل موضوع مربوط به افراد دست‌اندرکار این امر است. جوانروح در ادامه تاکید کرد: هر خودرو کارت معاینه فنی دارد و اگر نیاز به تغییر این برگ معاینه باشد بحث متفاوت خواهد شد. در این زمینه راهکاری که می‌توان پیشنهاد کرد صدور ۲ نوع برگ معاینه سبز و برگ معاینه قرمز است. براین اساس خودروهایی که برگ معاینه سبز دارند حق تردد در داخل شهر را خواهند داشت و خودروهای دارای برگ قرمز تنها در جاده‌ها حق تردد داشته باشند.
روزآمدی قطعه‌ساز با بروز شدن صنعت خودروسازی
مشاور انجمن قطعه‌سازی در معضل آلودگی هوا اشاره‌ای به روزآمد نبودن فناوری مورد استفاده در صنعت خودروسازی داشت و گفت: در آلودگی هوا مجموعه عواملی تاثیر دارد که دربرگیرنده تمام سازمان‌ها و ارگان‌ها است. زمانی که خودروی داخل با فناوری ۳۰ سال پیش تولید می‌شود طبیعی است که یا در همان زمان یا بعد از گذشت مدتی ایجاد آلودگی کند.
محسن رزم‌خواه ادامه داد: اگر بخواهیم آخرین نسل خودروهای دنیا در ایران تولید شود مستلزم این است که به لحاظ سیاسی و اقتصادی روابط با کشورهای صنعتی بهبود یابد و تولیدکنندگان خودرو تمایل به ورود به ایران را داشته باشند و از سرمایه‌گذاری‌های جدید نیز حمایت شود. بدین ترتیب کیفیت لازم حاصل و مشکل آلودگی برطرف می‌شود. رزم‌خواه ضمن اشاره به حاکم بودن استانداردهای ۳دهه گذشته در صنعت خودروسازی اظهار کرد: اگر فناوری روز خودروسازی وارد کشور شود قطعه‌ساز نیز ناگزیر خواهد بود محصول خود را روزآمد عرضه کند. در این زمان اگر قطعه‌سازی همت به ساخت محصولی کند که آلودگی نداشته باشد، مشتری نخواهد داشت. زیرا تا صنعت خودروسازی بروز نباشد قطعه روزآمد و جدید، استفاده‌ای در صنعت خودروسازی ندارد.
براساس اظهارنظرهای مطرح شده از سوی کارشناسان، درصد کمی از آلودگی هوا مربوط به صنعت قطعه‌سازی است. همچنانکه در این مسئله مشکل به تحریم‌ها و روزآمد نبودن صنعت خودروسازی برمی‌گردد. زیرا فناوری صنعت خودروسازی به چند دهه گذشته برمی‌گردد و تا خودروساز خود را روزآمد نکند، قطعه‌ساز نمی‌تواند وارد عرصه تولید قطعه براساس استاندارد جهانی شود.
منبع: صمت
