آرش محبینژاد، عضو هیاتمدیره انجمن تحقیق و توسعه کشور، در نظر گرفتن مشوقهای قانونی برای شرکتهای قطعهسازی در سیاستهای کلان صنعت خودرو بهمنظور تقویت بخش طراحی در این شرکتها و همچنین سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه از راهکارهایی است که به طراح شدن قطعهسازان داخلی کمک زیادی میکند.
سرمایهگذاری در بخش تحقیق و توسعه
شرکتهای قطعهسازی در دوران تحریم با مشکلات زیادی روبهرو شدند، ازجمله اینکه فعالیتهای تحقیق و توسعه در این شرکتها کمرنگ شد و به همین دلیل در این سالها اقداماتی در زمینه طراحی قطعات به وسیله شرکتهای قطعهسازی انجام نشد. بنابراین این شرکتها موفق شدند، وضعیت خود را حفظ کنند ولی از حرکت روبه جلو به واسطه تحریمها منع شدند. عضو هیاتمدیره انجمن تحقیق و توسعه کشور در گفتوگو با صمت ضمن بیان اینکه طراحی قطعات نیازمند انجام آزمایشها و برخورداری از آزمایشگاههای مجهز است، اظهار کرد: طراحی قطعات باید همراه با آزمونها و آزمایشهای گوناگونی انجام شود که متاسفانه آزمایشگاهای مجهز با امکانات کافی در کشور وجود ندارد. محبینژاد عنوان کرد: در گذشته رشتههای طراحی قطعات در دانشگاهها وجود نداشت، ولی درحالحاضر نیروهای جوانی در دانشکدههای خودرو در رشتههای طراحی تحصیل میکنند که میتوان از دانش و تخصص این افراد در صنعت قطعهسازی استفاده کرد. به گفته محبینژاد، علاوه بر استفاده از نیروی تحصیلکرده در بخش طراحی قطعات، باید سیاستهای صنعت خودرو نیز در زمینه تقویت بخش تحقیق و توسعه در صنعت قطعهسازی باشد. همچنین ساختار صنعت خودروسازی باید متحول شود بهگونهای که خودروسازان در پرداخت هزینههای قطعهسازان، هزینههای طراحی و تحقیق و توسعه را نیز درنظر داشته باشند زیرا هزینههای طراحی در قیمت تمامشده خودروها تاثیر میگذارد و خودروسازان باید این نکته را هم مدنظر قرار دهند. عضو هیاتمدیره انجمن تحقیق و توسعه کشور گفت: سرمایهگذاری در بخشهای تحقیق و توسعه را نمیتوان هزینه نامید بلکه این اقدام یک نوع سرمایهگذاری است و به همین منظور در انجمن تحقیق و توسعه کشور، به دنبال این هستیم که مشوقهای قانونی برای تشویق شرکتها به منظور تقویت بخش طراحی را مدنظر قرار دهیم. دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازی کشور بیان کرد: سیاستهای کلان صنعت خودرو باید به گونهای باشد که مشوقهای قانونی را برای تشویق شرکتهای قطعهسازی به تقویت بخش طراحی در مجموعههای خود مدنظر قرار دهد.به اعتقاد محبینژاد، قطعهسازان باید با بهرهگیری از توان طراحی شرکتهای بینالمللی، در زمینه طراحی قطعات تقویت شوند که این اقدام نیز به ۲ روش انجام میشود. نخست اینکه نیروی انسانی کشور ما در کشورهای خارجی به صورت تخصصی آموزشهای لازم را در زمینه طراحی، (طراحی قطعات تریم و طراحی بدنه) کسب کنند و روش دیگر هم سرمایهگذاری مشترک با قطعهسازان خارجی است، بهگونهای که شرکتهای قطعهسازی شریک خارجی خود را پیدا کرده و در شروط قراردادهایی که با این شرکتهای خارجی بسته میشود، منافع قطعهسازان داخلی حفظ شود. وی ادامه داد: شرکتهای قطعهسازی باید برنامههای کوتاهمدت و بلندمدتی را در همکاری با شرکتهای خارجی که در زمینه طراحی قطعات فعالیت میکنند و همچنین دانشگاههای بینالمللی به منظور بهرهگیری از دانش و تخصص آنها داشته باشند. در این بین انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازی نیز رسالت مهمی برعهده دارد و این انجمن بسترهای مناسبی را فراهم میکند تا قطعهسازان شریک خارجی خود را پیدا کنند و تمامی سازوکارهای علمی را در جهت عقد قراردادهای بینالمللی با شرکتهای خارجی در اختیار قطعهسازان قرار میدهد تا منافع قطعهسازان به صورت کامل حفظ شود.
بهرهگیری از دانش فنی قطعهسازان خارجی
برای تقویت بخش طراحی قطعات در شرکتهای قطعهسازی باید تصمیمات اصولی و جدی گرفته شود زیرا طراحی قطعه به وسیله قطعهسازان کشورمان یکی از راههای ورود به بازارهای جهانی است که شرایط خوبی را برای رقابتپذیری فراهم میکند.رییس انجمن قطعهسازان کشور در گفتوگو با صمت با بیان اینکه تاکنون روی طراحی قطعات، نه در شرکتهای قطعهسازی و نه در دانشگاهها اقدامی انجام نشده است، اظهار کرد: یکی از اساسیترین و مهمترین اقدامات در صنعت قطعهسازی، کار طراحی است. الگوبرداری از طراحی قطعات کشورهای خارجی روش مناسبی نیست بلکه طراحی قطعه خلق و ایجاد یک الگوی جدید در صنعت قطعهسازی است. محمدباقر رجال عنوان کرد: شرایط کنونی کشورمان فرصت مناسبی را برای تقویت بخش طراحی قطعات فراهم کرده است زیرا قطعهسازان داخلی میتوانند با استفاده از دانش فنی شرکتهای خارجی در زمینه طراحی پیشرفت کنند.به گفته رجال، کار طراحی قطعات بهوسیله شرکتهای قطعهسازی خارجی بهترین روش موفقیت قطعهسازان داخلی در زمینه طراحی است. رجال معتقد است برای طراحی قطعات نخست باید این نکته را درنظر گرفت که این قطعات برای چه مدل خودروهایی ساخته میشوند و سپس آن قطعه را بر اساس نوع و مدل خودروها طراحی
کرد. به باور رجال، کشور ما با وجود برخورداری از نیروی انسانی جوان و کوشا میتواند در زمینه طراحی قطعات به پیشرفتهای چشمگیری دست پیدا کند. رییس انجمن قطعهسازان کشور اذعان کرد: با پیشرفت در زمینه طراحی قطعات، میتوان به مقوله صادرات کمک کرد زیرا خلق طراحیهای جدید منجربه استقبال تمامی کشورهای خارجی میشود که با تحقق یافتن این امر به بازارهای جهانی راه پیدا خواهیم کرد. به گفته رجال قطعهسازان باید باور طراح شدن را در خود تقویت کنند، در این صورت آینده روشنی در انتظار صنعت قطعهسازی کشور خواهد بود.
طراحی قطعات، عاملی موثر در رقابتپذیری قطعهسازان
قطعهسازان ایرانی تمایل زیادی به طراحی قطعات جدید دارند و دلیل اینکه تاکنون روی طراحی قطعات اقدامی انجام نشده، این است که موانعی در مسیر تحقق یافتن این امر وجود دارد. مشاور انجمن قطعهسازان کشور در این باره به صمت گفت: نخستین مشکل این است که قطعهسازان از دانش فنی لازم برخوردار نیستند و این امر کار طراحی قطعات را زمانبر میکند. مشکل بعدی، هزینههای بالای طراحی قطعات جدید است زیرا شرکتهای قطعهسازی نمیتوانند هزینههای طراحی را پوشش دهند. به گفته محسن رزمخواه از مهمترین محورهای طرح رقابتپذیری صنعت قطعهسازی در افق ۱۴۰۴ شکلگیری شرکتهای بزرگ قطعهسازی و ورود به مرحله طراحی، تحقیق و توسعه درنظر گرفته شده است. از این رو تمرکز بر طراحی قطعات و تقویت این بخش میتواند گامی موثر برای رقابتی شدن صنعت قطعهسازی باشد. رزمخواه نیز نظری موافق با رجال، رییس انجمن قطعهسازان دارد. به باور وی برای موفقیت قطعهسازان در طراحی قطعات باید با شرکتهای خارجی ارتباطات گستردهای را برقرار کرد زیرا این کار به صلاح صنعت قطعهسازی است.مشاور انجمن قطعهسازان توضیح داد: در صورتی که با قطعهسازان خارجی همکاری کنیم، کار طراحی با سرعت بیشتری انجام خواهد شد و از دانش فنی آنها نیز استفاده میکنیم زیرا هزینههای خرید دانش فنی قطعهسازان خارجی در مقایسه با هزینههایی که برای طراحی قطعات باید پرداخته شود، پایین است. وی عنوان کرد: سلیقه مصرفکنندگان داخلی، قطعات باکیفیت و جدید را میطلبد که با آغاز کار طراحی قطعات میتوان به این سلایق پاسخ داد. براساس این گزارش، طراحی قطعات یکی از موثرترین، اقداماتی است که صنعت قطعهسازی کشورمان را رقابتی خواهد کرد. با طراح شدن قطعهسازان، بازارهای صادراتی گسترش پیدا خواهد کرد و این امر به طور قطع مزیتهای اقتصادی مناسبی را برای کشورمان به ارمغان میآورد. بنابراین قطعهسازان داخلی با درنظر گرفتن تمامی این مزایا باید استارت کار خود را زده و با هوشمندی و درایت و با دراختیار گرفتن دانش فنی قطعهسازان بزرگ دنیا، گامی بزرگ در جهت طراحی قطعات بردارند.