از این رو کارشناسان معتقدند، ایران پس از جلب مشارکتهای بینالمللی با انجام مطالعات در بازار و با شناسایی رقبا، استانداردها و نیاز کشور هدف میتواند خودروهای متناسب با تقاضا ارائه کند تا در کنار رقبای دیگر، تداوم صادرات امکانپذیر باشد. هرچند در شرایط کنونی ارزش بالاتر دلار مزیتی برای صادرات خودروی ایران است.خودروسازان برای صادرات محصولات به بازارهای جدید با فرصتها و تهدیدهایی مواجه هستند که تنها با برنامهریزی میتوانند ریسکهای ناشی از وجود رقبا یا اشباع بازار نسبت به عرضه محصول را بکاهند. در گزارش «دلار بیزنس» بسیاری از شرکتهای بزرگ خودروساز برای ورود به بازارهای جدید، ابتدا به قیمت تمام شده محصول فکر میکنند، از اینرو برخی از آنها در سال ۲۰۱۵م بازار هند را برای توسعه و عرضه مدلهای جدید خودرو مناسب میدانند. در چنین شرایطی بازارهایی مانند کره و ژاپن را برای ورود نشان(برند)های بینالمللی دشوار میدانند، حتی کشوری مانند چین به دلیل قوانین محدودکننده، همچون اجبار در سهم ۵۰ درصدی شرکتهای چینی در مشارکت با خودروسازان جهان برای عرضه محصول به آن کشور، استراتژی چالشبرانگیز برای خودروسازان به حساب میآید. حتی مولفههای اقتصادی نیز میتواند برنامه خودروسازان برای توسعه بازار را تغییر دهد، چراکه در سالهای گذشته فعالیت خودروسازان کشورهایی همچون ایران و اسپانیا به اقتصاد کشورشان گره خورده و در مقابل آینده تولیدکنندگان کشورهای مانند ترکیه و آرژانتین به روند توسعه فعالیت خودروسازان سرمایهگذار در آن کشورها منوط شده است. حال در چنین شرایطی ارزیابی بازار مقصد برای تولید و عرضه محصولات ویژه، از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا خودروساز روی بازاری که نتایج مثبتی به دنبال ندارند و ممکن است زمینه ورشکستی را برای آنها به وجود آورد، سرمایهگذاری نمیکند. همانگونه که در سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ م نوسان در عرضه و تقاضای خودرو ۴۳ درصد از مشاغل مرتبط با این صنعت را در امریکا تهدید کرد و در سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ م نزدیک به نیم میلیون کارگر خودرو در این کشور شغل خود را از دست دادند.
تطابق محصول با بازار جدید
تولد و عرضه خودرو در سایه جلب رضایت مشتری، تداوم حضور در بازار را محقق میکند؛ فرآیندی که شرکتها را به تکاپوی تامین خواستههای مشتری واداشته است، به گونهای که دیده میشود، خودروسازان بزرگ دنیا سالانه بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از درآمد خود را صرف پژوهش بازار، تبلیغات و… میکنند.مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت در گفتوگو با صمت ضمن نگاهی به نیازهای صنعت خودروسازی ایران شرایط توسعه بازار در آینده را اینگونه ترسیم کرد: درحالحاضر جذب سرمایهگذار خارجی نخستین اولویت صنعت خودروسازی ایران است تا براساس شرایط جدید، زمینه رقابت داخلی و ورود به بازارهای جدید را فراهم کنند. حال در تقویت این بخش ضعف خودروسازان خصوصی یک محدویت به حساب میآید که باید بستر رقابت داخلی فراهم شود. هر چند توسعه صادرات خودرو ایران از محدودیت مبادلات بانکی ناشی از تحریمها آسیبدیده مانده و صادرات خودرو با هزینههای چند برابری با حالت عادی مواجه شده بود. از این رو رفع این موانع وضعیت صادرات به بازارهای هدف را تسهیل خواهد کرد.بیوک علیمرادلو با تاکید بر اینکه ورود به بازارهای جدید منوط به مطالعات بازار است، افزود: برای توسعه صادرات خودرو ابتدا باید کشورهایی که از نظر اقتصادی همسطح یا پایینتر از ایران هستند، به عنوان بازارهای هدف انتخاب شده و پس از آن متناسب با ویژگیهای اقتصادی، آب و هوایی، استانداردهای خودرویی و وضعیت آلودگیهای آن کشور خودروهای تولیدی تطابق داده شوند تا صادرات به آن بازار با موفقیت همراه شود. برای نمونه صادرات خودرو به بازارهای اروپایی نیازمند استانداردهای یورو۶ است که رقابت خودروسازان ایرانی در این بازارها بسیار دشوار و غیراقتصادی است.علیمرادلو با بیان اینکه شناسایی رقبا در افزایش صادرات به بازارهای جدید موثر است، ادامه داد: در تدوین استراتژی صادراتی برای بازارهای جدید، ابتدا باید به این مسئله توجه کرد که چه رقبایی بازار آن کشور را در اختیار دارند و خودروهای آنها چه ویژگیهایی دارد. همچنین باید بازار به گونهای شناسایی شود که رقبای آینده و ریسکهای احتمالی ورود به آن پیشبینی شود. هرچند استانداردهای فنی خودرو برای هر کشوری متفاوت است و میتواند چالشهای جدیدی پیش روی خودروسازان ایجاد کند.
چشمانداز، عرضه خودروهای اقتصادی
ارزیابی پیوسته بازارهای صادراتی یکی از رویکردهای خودروسازان بزرگ برای کسب سهم بیشتری از تقاضاست، در شرایطی که رقابت شرکتها به دلیل تغییر عرضه و توان تولیدی شرکتها همواره در حال نوسان است.یک استاد اقتصاد با اشاره به اینکه تنها مزیت صادرات خودروی ایران به بازارهای جدید، نزول ارزش ریال در مقابل دلار است، به صمت گفت: درحالحاضر با نسبت تفاوت ارزش ارزی که برای صادرات خودروهای ایرانی وجود دارد، قیمت خودروها در بازارهای خارجی بسیار کمتر از داخل کشور خواهد بود که بر مبنای همین مسئله باید کشورهای جدید برای توسعه بازار شناسایی شوند. از اینرو کشورهای افریقایی و خاورمیانه به دلیل ویژگیهای اقتصادی متناسب با تولیدات ایران، میتوانند یک بازار مناسب به حساب آیند اما این مسئله تا حدودی به مازاد عرضه خودرو در داخل و صرفه اقتصادی صادرات به بازارهای جدید برمیگردد.مهدی تقوی درباره فاکتورهای صادراتی که برای بازارهای جدید باید لحاظ شود، افزود: ارزیابی قدرت خرید کشور مصرف کننده، نیازهای بازار آنها و کیفیت خودروهای صادراتی از مهمترین عواملی است که میتواند شرایط توسعه صادرات محصول را تغییر دهد. هرچند برخی بازارها به دلیل سرعت پیشرفتی که در تولید و عرضه محصول داشتهاند، به شکلی خودکار از فهرست بازارهای هدف ایران خارج میشوند. به عبارت دیگر کشورهای اروپایی به دلیل استانداردهای بالایی که برای خودروهای وارداتی تعریف کردهاند، برای ورود خودروی ایران محدودیتهای زیادی دارند زیرا طراحی خودروی صادراتی به بازار اروپا، به روز است اما محصولات ایرانی دارای طرحهای قدیمیتر هستند که برای این بازارها جذابیت چندانی ندارند.او با نگاهی به راهکارهای حضور موفقتر در این بازارها اضافه کرد: وقتی بازار هدف به درستی انتخاب شود، استفاده از روشهای بازاریابی دقیق و معرفی محصول میتواند سهمی از بازار را تعیین کند، هرچند این موضوع به نسبت قیمت محصول و انتظار بازار از خودروی صادراتی متفاوت است. با این حال مطالعات اولیه از رقبا و ظرفیت بازار، بخش مهمی از چالش ورود به بازار را از پیش پای خودروسازان برمیدارد.